Hemoroid (Basur) nedir?
Hemoroidal hastalık halk arasında ‘’basur’’, ‘’mayasıl’’ gibi isimlerle de anılmaktadır. Aslında her insanda makatının çıkışında hemoroid yastıkçıkları mevcuttur. Çünkü bu yapılar makatın çıkışında hem gaytanın boşalmasına hemde uygunsuz gaz ve gayta kaçırmamak için sübap görevi görmektedir. Ancak bazı nedenlerle bu yastıkçıkların içindeki damarlarda genişlemeler oluşarak memeler büyür, sarkar ve hastalık olarak klinik bulgular vermektedir. Toplumda insanların %50sinden fazlası bir dönem hemoroid hastalığına yakalanmıştır


Hemoroidal hastalık oluşumunda etkili olan nedenler nelerdir?

• Beslenme alışkanlığı: Hemoroid oluşumundaki en önemli nedendir. Giderek fast food kültürü ve hazır besin tüketimindeki artış beraberinde düşük lifli gıdalarla beslenmeyi getirmiştir. Düşük lif de sert dışkı olumuna neden olarak hastaların dışkı tahliyesi sırasında daha sık ıkınmalarına neden olmakta bu da hemoroid yastıkçıklarında zorlanmaya ve şişmeye neden olmaktadır.
• Tuvalet alışkanlığı: Tuvalette uzun süre oturmak, gazete okumak ve telefonla oynamak gibi yanlış alışkanlıklar daha fazla ıkınmaya yol açarak hemoroid için bir neden oluşturmaktadır
• Kabızlık ve ishal: Düşük lifli gıdalarla beslenme sonucu oluşan kabızlık ve çok ıkınma hemoroide sıklıkla yol açmaktadır.
• Uzun süre hareketsiz kalmak, masabaşı iş yapmak ya da sürekli ayakta çalışmak
• Az su içmek,
• Ağır kaldırma ve ağır yük taşınan işlerde çalışılması
• Spor yapmamak
• Kadınlar için gebelik ve doğum vardır.
• Ailevi eğilim de söz konusudur.
• Alkol
• Baharatlar

Hemoroidal hastalık hangi belirtileri verir?

- Makattan damlama şeklinde kırmızı renkli kanama
- Makatta ele gelen meme
- Makatta şiddetli ağrı (Tromboze hemoroid)
- Makat çevresinde kaşıntı ve nemlenme

Hemoroidal hastalık ile karışabilen hastalıklar nelerdir?

Toplumda yaygın görülmesi nedeniyle hemoroidal hastalık belirtilerinde bazen altta yatan başka hastalıklar atlanabilir. O yüzden mutlaka bir uzman tarafından makat muayenesi yapılmalı ve gerekirse ek tahliller istenmelidir.

- Anal apse
- Anal fissür
- Anal fistül
- Makat kanseri (Anüs kanseri)
- Rektum kanseri
- Makat sarkması
- Rahim Sarkması
- Ülseratif kolit veya Chron Hastalıkları

Hangi Tip hemoroidal hastalıklar vardır?
Hemoroidal hastalık makatta oluştuğu bölgeye göre 2 çeşittir:

1. Dış Hemoroid (basur): Genellikle makatın görünen kısmında şişme ve ele gelen meme şeklinde ortaya çıkarlar. Dış basurlar çok ağrılıdırlar. Özellikle tuvalet sonrası şiddetli ağrı yaparlar. Bazen ıkınma ile aniden şişme ve ağrı görülebilir. Buna tromboze hemoroid denir. Tedavi edilmesi gerekir.
2. İç Hemoroid (Basur): Makatın iç kısmında oluşurlar. Genellikle ilk bulgu ağrı değildir. Genellikle kanama yaparlar. Özellikle tuvaletten sonra damla damla kırmızı kanama şeklinde olur. Bazen sümüksü bir akıntı olabilir. Ancak evreleri arttıkça ağrı şikayetleri de olur.

Ne zaman ortaya çıkarlar?

Hemoroidler mevsimsel devinim gösterir. Özellikle ilkbahar ve sonbaharda, havanın neminin artması, yiyeceklerin çeşitlenmesi, terlemeyle su kaybı sonucu damar içi akışkanlığın azalması ile sorunlar artar.

Hemoroid (basur) hastalığı evreleri nelerdir?
Evre 1: Sadece kanama olur. Ancak ele meme gelmez.
Evre 2: Dışkılama esnasında makattan dışarı çıkar sonra kendiliğinden içeri girer.
Evre 3: Dışkılama esnasında makattan dışarı çıkar ancak elle itilerek içeri girer.
Evre 4: Dışkılama esnasında makattan dışarı çıkar ancak elle bile içeri itilemez

Hemoroid tedavisi nasıldır?
Hemoroidin ilk dönemlerinde sadece diyet alışkanlıkları ve spor fayda görürken evre ilerledikçe tedavi etmek gerekecektir. Genellikle ameliyatsız yöntemler güzel sonuçlar verir ancak bazen son evrede cerrahi müdahale gerekmektedir.

Ameliyatsız tedavi yöntemleri:

Bant ligasyonu: Özellikle evre 2 ve evre 3 iç hemoroidal hastalıkta kullanılan tedavi yöntemidir. Temel olarak makat içine girilerek basur tamamen vakum yardımıyla emilerek köküne özel lastik bant koyulması işlemidir. Bu bant basuru sıkarak 1 hafta içerisinde kanlanmasını bozacak ve düşmesine yol açacaktır. Anesteziye ve hastanede yatmaya gerek yoktur. Ancak lastikler makata yakın konulursa hastada dayanılmaz ağrı olur ve bazen bantları çıkarmak gerekebilir. Bir diğer dezavantaj ise tek seansta 2 veya 3 bant konulabilir. Bu nedenle birkaç seans gerekebilir.

Lazer tedavisi: Hemoroidal hastalık için bir bakımdan devrim niteliğinde bir tedavi şekli olmuş ve her geçen gün popülerliği artmaya devam etmektedir. Lazer tedavisi hemoroid memeleri içindeki genişlemiş damarları yakarak kanlanmalarını bozma esasına dayanmaktadır. Özellikle hemoroidal hastalık tedavisinde iki şeyden çok korkarız. Birincisi ameliyatlarda doku kesilmesi olduğu için ameliyat sonrası akıntı, gayta kaçırma ve uzun dönemde makat darlığı gibi istenmeyen kötü problem ortaya çıkma riski ikincisi ise makatta yapılan tüm işlemlerin şiddetli ve uzun süreli ağrıya yol açma ihtimali. Bu nedenle makat cerrahilerinde hem en etkin hem de en etkili yöntemlerin tercih edilmesi hasta memnuniyetini artırmaktadır.
Lazer birçok nedenden dolayı çok ideal bir tedavi yöntemidir.
Kesme- dikme yok Çünkü makatta herhangi bir kesme ve doku çıkarma işlemi yapmıyoruz. Sadece ince bir lazer iğnesi ile hemoroid memesinin içine girererek damarları yakıyoruz ve çıkıyoruz. Anesteziye gerek yok Hastaların genel veya spinal anesteziye ihtiyacı olmamaktadır. Sadece sedasyon dediğimiz kendinden geçirme yöntemi ve lokal anestezi ile işlemi rahatlıkla yapabiliyoruz. Ağrı yok İşlem sırasında yaptığımız blok sayesinde hastalar ağrı olabilecek günleri çok rahat geçirmektedir. Ayrıca doku kaybı olmadığı için de ağrı süreleri kısalmaktadır. Hastanede yatış yok Hastalarımızı işlem sonrası yaklaşık 2 saatlik bir takibin ardından evlerine sorunsuz bir şekilde gönderebiliyoruz. İş gücü kaybı yok İşlem sonrası hastalarımız devam eden gün işlerine başlayabilirler. Cerrahi tedavilerde bu süre 15-20 günü bulmaktadır.

Hemoroidal hastalıkta tedaviler sonrası nüks oranları nedir?
Hemoroidal hastalıkta hangi tedavi yöntemi olursa olsun %100 nüksetmez gibi bir terim kullanmak yanlış olacaktır. Çünkü hastalığa yol açan nedenler devam ettiği sürece hastalık nüksetme potansiyeline sahiptir. Genel olarak %5-50 oranında nüksler görülebilir. Nükslerin olmaması için tedavi sonrası liften zengin beslenme, bol su içme, spor yapma gibi alışkanlıkları düzenlemesi nüks oranlarını düşürecektir.
Hemoroid tedavisi sırasında ve sonrasında yapılması gerekenler:

Aşağıdaki basit önemler hemoroid hastalığının oluşumunu önleme yanında oluşan hemoroidlerin de küçülmesini sağlayabilir:

• Kabızlığın önlenmesi, büyük tuvaletin ertelenmemesi
• Lifli gıdalar (özellikle taze meyve ve sebze) içeren bir beslenme rejimi uygulanması
• Yeterli sıvı alınması
• Düzenli ekzersiz yapılması ve uzun sureli oturmaktan kaçınılması
• Defekasyon sırasında aşırı basınc veya ıkınmaktan ve tuvalette uzun sure oturmaktan kaçınılması gerekmektedir.